نشست علمی نخستین همایش «ویر و وار» در دانشگاه کاشان برگزار شد

دکتر سید سعیدرضا منتظری استاد زبان و فرهنگ ایران باستان و استادیار پردیس قم دانشگاه تهران، در سخنانی با موضوع «گونه‌شناسی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی»، با تبیین و تعریف سه شاخص زبان، گویش و لهجه، گفت: وقتی در این حوزه از زبان صحبت می‌کنیم، منظور گفت‌و‌گوی بین دو نفر است که هیچ‌کدام از آوا‌ها و واژه‌های ردوبدل شده بین همدیگر هیچ متوجه نمی‌شوند. مثل زبان فارسی، زبان عربی، زبان انگلسیی و … .

منتظری گویش را گفت‌وگوی میان دو نفر تعریف کرد که تفاوت واژه‌های دونفر فهم مفهوم را سخت می‌کند، اما اشتراک آوایی در کلمات اندکی به فهم مفهوم مورد نظر دو نفر کمک می‌کند.

وی افزود: لهجه تفاوت مختصر آوایی در واژگان است امام دو نفر کاملا متوجه منظور همدیگر می‌شوند مثل اختلاف آوایی در لهجه پایین‌محله با لهجه بالامحله.

استادیار پردیس قم دانشگاه تهران با تبیین این شاخص و معیار‌ها تصریح کرد: با این وجود آن‌چه در منطقه فرهنگی کاشان و منطقه مرکزی ایران غربی در حوزه بیان می‌تواند موضوع سخن باشد «گویش» است و بنابراین عنوان این همایش هم باید گویش محلی منطقه کاشان باشد نه زبان.

وی با اشاره به شاخص‌های مهم تقسیم‌بندی کلی زبان در جهان از جمله جغرافیا و خویشاوندی زبان‌ها، خاطرنشان کرد: همه زبان‌های دنیا یک رده‌بندی پایه‌ای تاریخی دارند که به دوره‌های باستانی، میانه و نو تقسیم می‌شود.

منتظری سپس با تعریف حدود زمانی دوره باستانی و میانه زبان ایرانی و حوزه جغرافیایی آن، شکل‌گیری دوره نو زبان ایرانی را از ابتدای حمله اعراب به ایران معرفی کرد و افزود: با شاخص منطقه خراسان به عنوان مرکزیت جغرافیایی ایران این دوره، کاشان به‌عنوان بخش مرکزی غربی شناخته شده و گویش واحدی داشته که بین کاشان، آران و بیدگل، ابوزید‌آباد، قهرود، ابیانه، نطنز، میمه، و بخش نیاسر و برزک مشترک بوده‌است.

پیش از سخنان دکتر منتظری، دکتر حسین ستار معاونت فرهنگی دانشگاه به حاضرین خیرمقدم گفت و مصطفی جوادی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشان در سخنان کوتاهی با انتقاد از رویکرد رسانه ملی در تحقیر گویش‌ها و زبان‌های ملی، تاکید کرد که باید نسبت به حفظ و احیا گویش‌ها و لهجه‌های محلی اهتمام و توجه ویژه نشان داد.

همچنین دکتر محمد مشهدی مدیر مرکز کاشان‌شناسی دانشگاه کاشان در سخنانی ضمن اشاره به محدودیت‌های خاص زمانی برای برگزاری همایش، کتاب‌های منتشرشده با موضوع گویش و زبان و فرهنگ منطقه فرهنگی کاشان که توسط نویسندگانی از همین منطقه نوشته شده بود را معرفی کرد.

در این همایش پس از سخن‌رانی دکتر منتظری و پس از سخنان کوتاه مهندس حسین محلوجی رئیس بنیاد فرهنگ کاشان، با حضور ریس دانشگاه کاشان و روئسای فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشان و آران و بیدگل از سید ناصر سرافرازی، حسین نقدی، حسین صفری، و عباس علیجان‌زاده به عنوان گویش‌وران فعال منطقه فرهنگی کاشان با اهدای لوح تقدیر و از مهندس حسین محلوجی با اهدا تندیس همایش قدردانی شد.

بخش دوم این همایش بعدازظهر فردا پنج‌شنبه ۶ خرداد‌ماه با برگزاری شب شعر «ویر و وار» در شهر جوشقان قالی دنبال می‌شود.

منبع: پایگاه خبری کاشان نیوز